Dyslexie
Dyslexie is een leerstoornis op het gebied van lezen, het betekent letterlijk beperkt lezen. In Nederland heeft één op de twintig kinderen dyslexie. Deze kinderen hebben vaak moeite om een link te leggen tussen een letter en klank. De vertaling van losse letters/klanken naar woorden verloopt daardoor moeizaam. Het leesniveau van dislecten ligt lager dan verwacht mag worden a.d.h.v. IQ en leeftijd. Intelligentie heeft dus niets met de leesstoornis te maken.
Kenmerken
Een kind met een dyslexie kan verschillende kenmerken vertonen. Het kind:
- toont weinig interesse voor lezen en schrijven.
- hoort geen verschil tussen verschillende klanken (zoals p,t,k of f en g).
- keert letters om (eu wordt ue of ui wordt iu).
- verwisselt letters die op elkaar lijken (b en d/ m en n)..
- heeft moeite om klanken in de juiste volgorde te zetten (dorp en drop)
- leest langzaam en/of hakkelend (voor) of leest juist snel maar maakt veel fouten door radend te lezen.
- schrijft in spiegelschrift.
- heeft moeite met spellen.
- is traag met het aanleren van nieuwe informatie.
- heeft een lastig te lezen handschrift.
- schrijft langzaam en heeft hier erge moeite mee.
- heeft moeite om de aandacht vast te houden bij gesproken woord.
- heeft moeite met het inprenten van spellingsregels.
- kan moeilijk vaste woordcombinaties, uitdrukkingen of gezegdes onthouden.
- vindt het lastig om losse gegevens, zoals rijtjes, woordjes of jaartallen te onthouden.
Kinderen met dyslexie hebben dit vaak in combinatie met een of meerdere van de volgende stoornissen:
- Dyscalculie
- ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder)
- DCD (Developmental Coordination Disorder)
- ASS (autismespectrumstoornis)
- NLD (Non-verbal Learning Disorder)
Ondersteuningsbehoeften
Een kind met dyslexie heeft behoefte aan ...
een leerkracht die... |
- de rust neemt om nieuwe vaardigheden meerdere malen stap voor stap aan te bieden.
- het kind positief benadert.
- het kind succes laat ervaren.
- hulp biedt wanneer het kind vastloopt.
|
klasgenoten die... |
- begrip tonen voor de situatie.
- samen met het kind de automatisering oefenen.
- het kind op sociaal niveau betrekken bij de groep.
|
een omgeving die... |
- rust biedt om nieuwe stof te verwerken.
- het kind helpt de de vaardigheden te automatiseren (stappenkaarten op tafel, spellingposters aan de muur).
|
Tips voor de leerkracht
Houd altijd in gedachten dat elke leerling anders is. Het voorkomen en de mate van de kenmerken van dyslexie en de beste aanpak zullen dan ook per leerling verschillend zijn. De adviezen hieronder kunnen een richtlijn bieden om met een kind met dyslexie om te gaan. Het is tevens aan te raden om het desbetreffende kind een 'one page profile' in te laten vullen. Hierop kan hij/zij zelf aangegeven wat voor hem/haar nodig is aan hulp.
- Laat de leerling niet hardop voorlezen.
- Biedt nieuwe vaardigheden meerdere malen stap voor stap aan.
- Geef de leerling instructiekaarten die hij/zij kan gebruiken tijdens het spellen.
- Overvraag de leerling niet, bepaal bij elke taak welke opdrachten de leerling wel en niet moet opschrijven.
- Geef de leerling voldoende complimenten over wat goed gaat.
- Oefen dagelijks met het automatiseren.
- Zorg dat de leerling genoeg succeservaringen heeft.
- Herhaal nieuwe strategieën keer op keer.
- Geef het kind een vast maatje die sterk is in spellen en hem/haar kan helpen.
- Geef het kind een vast maatje die sterk is in lezen en hem/haar kan voorlezen.
- Biedt extra tijd voor lessen en toetsen waar veel bij gelezen en geschreven moet worden.
- Biedt maatwerk dat aansluit bij het niveau van het kind.
- Biedt hulp in kleine groepjes.
- Geef direct feedback.
- Moedig het kind aan en geef positieve feedback.
|